Hoe ga jij om met conflicten?
Iedereen heeft zo zijn eigen manieren om met conflicten om te gaan. De ene is directiever van aard en toont zich in conflicten eerder strijdvaardig. De ander is meer coöperatief en stelt het belang van de relatie boven dat van het resultaat.
De houding die je aanneemt kan per situatie verschillen, afhankelijk van de belangen die op het spel staan en de waarde die je hecht aan de relatie. Ook je eigen gemoedsgesteldheid speelt een rol.
Vijf conflictstijlen
Als er tegenstrijdige belangen zijn, levert dat altijd een spanningsveld op. Aan de ene kant wil je graag jouw mening laten horen en jouw doel bereiken. Aan de andere kant wens je de relatie goed te houden en wil je het werk soepel laten verlopen. Met dit spanningsveld hebben Thomas & Kilmann een model ontwikkeld: vijf manieren om met tegenstrijdige belangen om te gaan. In welke stijl herken jij jezelf het meest:
- Doordrukken
- Samenwerken
- Compromis sluiten
- Vermijden
- Toegeven
Wat is jouw voorkeurstijl?
Sommige stijlen zal je gemakkelijk hanteren. Dat zijn jouw voorkeurstijlen die aansluiten bij jouw persoonlijkheid. Stijlen die verder van je afstaan, zal je moeten oefenen zodat je ze kan toepassen als het nodig is.
Kenmerken van de 5 stijlen
-
Doordrukken
Wanneer je vecht, streef je je eigen belangen na, desnoods ten koste van anderen. Je komt op voor je rechten, verdedigt je standpunt waarvan je gelooft dat het juist is, je probeert te winnen.
Typische kenmerken:
- sterk resultaatgericht, weinig relatiegericht
- bepaalt de spelregels, is directief
- to the point, zeer direct, je weet waaraan en waaraf
- woordgebruik zoals ‘eisen’, ‘willen’
-
Toegeven
Deze stijl past zich aan en verwaarloost eigen belangen om die van de ander te voldoen. Er zit een element van zelfopoffering in. Dit kan de vorm aannemen van onzelfzuchtigheid, gehoorzamen aan iets wat men liever niet zou doen, toegeven voor de lieve vrede,…
Typische kenmerken:
- sterk relatiegericht, minder resultaatgericht
- stelt vragen zoals: ‘Gaat dit wel voor jou?’
- toont veel begrip
- niet duidelijk over wat hij/zij wil
-
Samenwerken
Je wil samen met de ander werken aan een oplossing die aan de belangen en behoeften van beide partijen tegemoetkomt. Dit betekent dat je het conflict samen uitdiept zodat ieders onderliggende belangen en behoeften duidelijk erkend worden. Pas dan zoek je samen naar een oplossing waar iedereen zich goed bij voelt. Dat vraagt vaak creativiteit.
Typische kenmerken:
- sterk relatiegericht én sterk resultaatgericht
- neemt zelf standpunt in en heeft aandacht voor het standpunt van de ander
- luistert én spreekt zich uit
- gebruikt eerder positieve woorden
-
Vermijden
Typisch voor deze stijl is dat noch het eigen belang noch de belangen van de ander aandacht krijgen. Je gaat het conflict niet aan. Voorbeelden: een thema diplomatiek vermijden, uitstellen tot een beter moment, je onttrekken aan een bedreigende situatie door weg te gaan, …
Typische kenmerken:
- weinig resultaatgericht, weinig relatiegericht
- het conflict niet willen/durven/kunnen aangaan
- nemen geen standpunt in
- alles neutraal bekijken
-
Compromis zoeken
Deze stijl wil een aanvaardbare oplossing vinden waar beide partijen gedeeltelijk tevreden mee zijn. Het houdt het midden tussen doordrukken en aanpassen: je laat meer schieten dan wanneer je vecht, maar minder dan bij aanpassen. Je pakt het thema directer aan dan bij vermijden, maar onderzoekt het niet zo diepgaand als bij samenwerken.
Typische kenmerken:
- matig relatiegericht, matig resultaatgericht
- water in de wijn
- de éne wil witte wijn, de andere rode: het wordt rosé wat niemand echt lust
- niemand is echt tevreden
Geen enkele stijl is goed of slecht
Geen van deze stijlen is goed of is slecht. Elke stijl heeft zijn vóór- en nadelen. De effectiviteit verschilt per situatie. Het is dus zaak goed te weten wanneer je welke methode inzet. Het situationeel hanteren van elk van deze 5 stijlen is aangewezen. Hoe beter jij elke stijl in de vingers hebt, hoe gemakkelijker je hem kan inzetten als het nodig is.
Zo is doordrukken aangewezen als het (letterlijk) brandt of onder grote tijdsdruk. Een compromis is beter als een tijdelijke oplossing helpt en wanneer het onderwerp niet zo belangrijk is. Toegeven kan als stijl effectief zijn als je bv. krediet wil opbouwen. Het conflict vermijden is een slimme keuze als de ander duidelijk meer macht heeft of het eigen gelijk niets oplost. Voor samenwerken kies je als het om iets belangrijks gaat, je de tijd kan nemen en een lange termijnoplossing waar iedereen achter staat, belangrijk is.
Wil je binnen jouw organisatie mensen beter leren omgaan met conflicten?
Over dit thema geven wij interactieve workshops aan leidinggevenden en aan teams. Zodat ze constructiever samenwerken. Zodat ze conflicten sneller en op een constructieve manier bespreekbaar maken. Zodat ze veerkrachtig blijven en mooie resultaten leveren.
Interesse? Contacteer ons en we spreken verder.
Rita Raets – Stichter en bezieler van I love my job
Terug naar overzicht