Ikigai, oftewel: waarvoor kom jij ‘s ochtends met plezier uit je bed?
Een klant maakte mij opmerkzaam op het boek ‘Ikigai’. Ze was het boek net beginnen lezen toen ze bij mij in loopbaancoaching kwam. Ze had opgemerkt dat het schema op de achterflap dezelfde figuur is die ook op de achterflap van ons loopbaanhandboek staat:
 ikigai als klavertjevier |
 uit het loopbaanhandboek van ‘I ♥ my job’ |
Voldoende om mij nieuwsgierig te maken,zeker omdat ik ondertussen opving dat het boek een internationale hype is. Tijdens mijn vakantie lag ik ‘s avonds buiten te lezen over Ikigai, het Japanse begrip voor jouw reden om elke ochtend uit bed te komen, jouw brandstof voor het leven. Het doel dat jou (werk)leven zin geeft, staat centraal in de vele coachinggesprekken die we bij ‘I ♥ my job’ voeren.
Ikigai: jouw reden om op te staan
Heerlijk dat verschillende talen en culturen hiervoor een eigen begrip hebben. De auteurs vertalen Ikigai als het geluk altijd bezig te zijn en vergelijken het ook met het Franse raison d’être. En ja, het is meer dan een missie, passie, roeping of beroep. Het is de ultieme combinatie, het is het allemaal samen, en past daarom perfect in het hart van ons klavertje vier: jouw reden om elke ochtend op te staan en actief bezig te zijn.
Het is fijn dat dit boek zo toegankelijk vertelt over een Japanse manier om in het leven te staan. Daarnaast zijn de auteurs duidelijk westerlingen. Zij laten het boek meanderen naar andere, westerse, tradities. Daarom toont dit boek meteen ook aan hoe verweven de zoektocht naar onze Ikigai is met ons mens-zijn.
Dit maakt het voor mij een mooi vakantieboek: vlot om te lezen, met wat praktische tips.
Deze drie inzichten neem ik mee:
1. In de hele wereld zijn er vijf ‘Blauwe Zones’. Dat zijn plekken waar mensen opvallend langer en gezonder leven dan in andere delen van de wereld. Okinawa in Japan, de plek waar mensen igikai leidraad hebben, is één van die zone met opvallend veel honderdjarigen .
De onderzoekers van de ‘Blauwe Zone’ identificeerden de vijf sleutels die maken dat mensen hier lang en gezond leven: gezond eten, voldoende bewegen, een doel in je leven hebben (je ikigai), beseffen dat dit doel ook kan en mag veranderen en een sterk sociaal netwerk hebben.
Op zich is dat niet nieuw, en net dat is zo geruststellend: er zijn veel domeinen in het leven waarop je zaken zelf in de hand hebt.
2. De Okinawanen eten gezond, en ze doen dat volgens het ‘80%-geheim’: bewoners stoppen met eten zodra ze voelen dat hun maag voor 80% gevuld is. Jezelf niet vol eten, behoedt het lichaam ervoor om veel energie te gebruiken om eten te verteren. En dat zou bijdragen aan langer leven.
Het ‘80%-geheim’ paste ik deze vakantie met vallen en opstaan toe… nog niet voor 80%, maar toch al voor 50%. Een heuse leerschool om die laatste boterham, dat laatste stuk chocolade te laten liggen. Simpel gezegd: stoppen voor genieten proppen wordt.
3. Om je ikigai te leven, is concept ichi-go ichi-e belangrijk. Die term kan je vertalen als: ‘dit moment bestaat alleen nu en komt niet meer terug’ of eenvoudiger gezegd: leef in het nu, geniet van dit unieke moment omdat het niet meer terugkomt.
Als ik dit neerschrijf, klinkt dat banaal en zelfs een beetje klef. Terwijl ik het een hele uitdaging vind om voldoende in het nu te leven. Want ik ben er expert in om tijdens een spelletje met onze kinderen alvast het eten, de was en mijn komende werkdagen te plannen.
Het boek vertelt hoe zenmeditatie, vechtsporten en Japanse theeceremonies (en ook mindfulness bijvoorbeeld) kiezen voor het nu.
Of ik het nu wil of niet, natuurlijk duidt dit boek ook de vele digitale prikkels aan als dé afleider van het ‘hier en nu’. Veel digitale prikkels lijken het ‘nu’ tot een saaie bedoening te maken. Op Facebook meldt altijd wel iemand een uitdagende activiteit, die onze eigen bezigheid flauwig doet lijken. Toegegeven: het is mij thuis nog niet consequent gelukt om één weekdag per week door te brengen zonder digitale prikkels. Dat komt ooit nog. Ik heb wel al mijn Facebook-app van mijn smartphone (bij mij een Fairphone) gesmeten. Alstublieft!
Wat je soms al weet, maar daarom nog niet doet
Ikigai is een ontspannend boek. Het vertelt wat je soms al weet (maar daarom nog niet doet) en doet inzien dat we van de Japanners nog best wat kunnen leren. Ze werken zich dus niet allemaal te pletter – want dat is wat we vaak horen.
Heerlijk is ook hoe het boek eindigt: het is best mogelijk dat je je ikigai nog niet gevonden hebt. Dan zal dit je volgende missie zijn. En daarbij kan coaching jou helpen. Meer had ik niet nodig om mij na de vakantie weer op mijn job te gooien!
Ilona Plichart – ‘I ♥ my job’ architect
Terug naar overzicht